دو پیشبینی از نرخ دلار آخر سال/عوامل اثرگذار بر بازار ارز ۹۵
روز گذشته، دلار از کف قیمتی روزانه بالا آمد و توانست از مدار کاهشی خارج شود. شاخص ارزی که روز شنبه با ۲۰ تومان کاهش از مرز روانی ۳ هزار و ۴۵۰ تومان پایین آمده و به قیمت ۳ هزار و ۴۴۰ تومان رسیده بود، روز یکشنبه توانست با ۵ تومان رشد به قیمت ۳ هزار و ۴۴۵ تومان برسد.
رفت و برگشت بهای دلار در ۲ روز ابتدایی هفته موجب شده که انتظارات دوگانهای در رابطه با آینده قیمت این ارز در بازار شکل بگیرد. در این وضعیت، برخی معاملهگران اعتقاد دارند که دلار تا انتهای سال ۹۴ مرز روانی ۳ هزار و ۴۰۰ تومان را خواهد شکست و به کانال پایینتری وارد خواهد شد. در مقابل، گروه دیگر معتقدند که شاخص ارزی در ادامه سال ۹۴ مسیر افزایشی را دنبال خواهد کرد و حتی احتمال دارد وارد کانال ۳ هزار و ۵۰۰ تومان شود. در روز افزایشی دلار، سکه تمام بهار آزادی نیز توانست هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کند و به قیمت یک میلیون و ۱۴ هزار تومان برسد. در شانزدهمین روز اسفندماه، فلز گرانبهای داخلی معاملات خود را با قیمت یک میلیون و ۱۲ هزار تومان آغاز کرد که کاهشی هزار تومانی نسبت به روز شنبه داشت. با این حال، در ادامه روز تحتتاثیر رشد دلار، سکه نیز در مدار افزایشی قرار گرفت.
رفت و برگشت دلار
در دومین روز هفته، شاخص بازار ارز تا محدوده ۳ هزار و ۴۲۰ تومان پایین آمد، اما در ادامه توانست مسیر قیمتی خود را تغییر دهد و از کف روزانه بالا بیاید. روز گذشته، دلار معاملات خود را با قیمت ۳ هزار و ۴۲۹ تومان آغاز کرد که کاهشی ۱۱ تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز شنبه داشت. در ادامه روز، شاخص ارزی تا قیمت ۳ هزار و ۴۲۶ تومان نیز پایین آمد. با این حال، در این نقطه قیمتی، خریدهای ارزی بالا رفت و دلار در مدار افزایشی قرار گرفت؛ بهطوریکه تا ساعت ۳ بعدازظهر به قیمت ۳ هزار و ۴۴۵ تومان رسید. این قیمت ۵ تومان بالاتر از روز شنبه بود و دلار را از مدار کاهشی خارج کرد. شاخص ارزی از چهارشنبه در مسیر کاهشی قرار گرفت و تا روز شنبه ۳۸ تومان از ارزش خود را از دست داد. با این حال، افزایش خریدهای ارزی برخی معاملهگران در محدوده ۳ هزار و ۴۲۰ تومان موجب شد که شاخص ارزی روز یکشنبه از فاز کاهشی خارج شود.
کاهش یا افزایش؟
بازگشت قیمتی دلار از کف روزانه یکشنبه موجب شد که در رابطه با آینده قیمت این ارز دو دیدگاه در بازار شکل بگیرد. در این وضعیت برخی فعالان اعتقاد دارند که شاخص ارزی در ادامه سال ۹۴ به افزایش قیمت خود ادامه خواهد داد و در انتهای کانال ۳ هزار و ۴۰۰ تومان یا ابتدای کانال ۳ هزار و ۵۰۰ تومان به کار خود در سال ۹۴ پایان خواهد داد. به اعتقاد این دسته، شاخص ارزی از لحاظ بنیادی توانایی افت بیشتر قیمت را ندارد و پایین آمدن بیشتر آن به ضرر صادرات کشور خواهد بود. به اعتقاد این دسته، کاهش روزهای گذشته بیشتر ناشی از عوامل روانی بوده و دلار با عادی شدن فضای بازار مسیر خود را پیدا خواهد کرد. در مقابل گروه دیگری اعتقاد دارند که شاخص بازار ارز تحت فشار چند عامل کاهشی قرار دارد و تحتتاثیر این عوامل احتمال دارد که قیمت آن به زیر ۳ هزار و ۴۰۰ تومان نیز برسد. «عرضه حواله درهم»، «افزایش سنتی عرضه شرکتهای تجاری در انتهای سال»، «پایین بودن ارزش شاخص ارزی در مناطق »و «لغو شدن تحریم ها» از جمله عواملی هستند که قیمت دلار را تحت فشار قرار دادهاند.
۱- بهبود اوضاع اقتصادی آمریکا: بررسی شاخصهای اقتصادی این کشور از جمله شاخص خرید مدیران، حاکی از خروج اقتصاد این کشور از شرایط بحرانی است. طبق آخرین آمار منتشر شده ازسوی سازمانهای رسمی ایالاتمتحده این شاخص در ماه ژانویه ۲۰۱۶ نسبت به ماه گذشته بهبود داشته که نشان از بهبود اوضاع اقتصادی آمریکا دارد در پی این بهبود، افزایش نرخ بهره ازسوی فدرال رزرو در ۱۶ دسامبر سال ۲۰۱۵ اجرایی و موجب تقویت ارزش دلار در مقابل سایر ارزها شد، اما همانطور که پیشتر نیز ازسوی مقامات پولی ایالاتمتحده اعلام شد، این افزایش نرخ بهره بهصورت تدریجی ادامه خواهد داشت و احتمالا در ماه مارس ۲۰۱۶ نیز مجددا صورت خواهد گرفت؛ بنابراین اقدام فدرال رزرو در جهت افزایش نرخ بهره مجددا نرخ دلار را در سطح جهانی افزایش خواهد داد.
۲- کاهش درآمدهای ارزی و کسری بودجه بهدلیل کاهش قیمت نفت: صادرات نفت ایران در ۴ سال اخیر کاهش محسوسی داشته که بخش مهمی از آن مربوط به اعمال تحریم خرید نفت از ایران در سال ۱۳۹۱ است. تداوم کاهش صادرات نفت از یک سو و کاهش قیمت نفت خام اوپک به زیر ۳۰ دلار بدون شک موجب کاهش درآمدهای ارزی ایران و به تبع آن افزایش نرخ ارز خواهد شد. حتی با افزایش قیمت نفت به حدود ۴۰ دلار نیز، بهدلیل کاهش رشد اقتصاد چین احتمال کاهش درآمدهای ارزی وجود خواهد داشت.
۳- یکسانسازی نرخ ارز: بیتردید یکسانسازی نرخ ارز یکی از مهمترین سیاستهای بانک مرکزی در سال ۱۳۹۵ خواهد بود و احتمال انجام آن بیش از پیش تقویت شده است. این اقدام در صورت اجرایی شدن، عاملی ثباتدهنده به بازار ارز خواهد بود. از سوی دیگر با توجه به اینکه تنها یک نرخ ارز در بازار وجود خواهد داشت؛ بنابراین متقاضیانی که پیشتر اقدام به تامین ارز مبادلاتی میکردند نیز ناگزیر از تامین نیاز ارزی خود از بازار ارز بوده و این افزایش تقاضا تا حدودی منجر به افزایش نرخ ارز خواهد شد.
۴- نرخ تورم: به گفته رئیس کل بانک مرکزی تورم مورد هدف در سال ۱۳۹۵ تکرقمی و معادل ۹ درصد خواهد بود. گرچه این نرخ تورم مورد هدف خوشبینانه به نظر میآید ولی کنترل تورم در سطح فعلی یا هدایت آن به سطوح پایینتر باعث کمتر شدن اثر تورم در افزایش نرخ ارز خواهد بود. به بیان دیگر وجود تورم به خودی خود نرخ ارز را افزایش خواهد داد، اما نه بهشدت سالهای گذشته.
عوامل کاهشدهنده نرخ ارز
۱- کاهش رشد اقتصادی چین: کاهش رشد اقتصادی چین بهعنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان و همچنین از بزرگترین شرکای تجاری ایالاتمتحده آمریکا میتواند تاثیر قابل ملاحظهای بر ارزش دلار در سطح بینالمللی داشته باشد. با این توضیح که کاهش رشد اقتصادی چین منجر به کاهش واردات این کشور از آمریکا شده و بنابراین تقاضای جهانی دلار و به تبع شاخص دلار کاهش خواهد یافت. این امر به معنی تضعیف ارزش دلار در سطح بینالمللی است.
۲- اجرای برجام: اجرایی شدن برجام از نیمهدوم دیماه ۱۳۹۴ میتواند از جهات مختلف تاثیر بسزایی بر بازار ارز ایران بگذارد. گرچه پیامدهای مثبت سیاسی برجام وزن بسیار بیشتری از جنبههای اقتصادی آن دارد، اما اشاره به اثرات اقتصادی آن نیز حائز اهمیت است. برخی از نتایج اجرای برجام عبارتند از: لغو تحریمهای تجاری، آزادشدن داراییهای بلوکه شده ایران و گشایش مجدد سوئیفت.
منبع» دنیای اقتصاد