پرسش و پاسخ‌های فنی و حقوقی در رابطه با مالیات بر ارزش افزوده
[پرسش و پاسخ‌های فنی و حقوقی در رابطه با مالیات بر ارزش افزوده]
عرضه کالاها از طریق هر نوع معامله (بیع، صلح، هبه و …) و ارائه خدمات در قبال ما به ازاء و برای غیر در ایران و همچنین واردات آنها به استثنای موارد معاف مصرح در ماده (۱۲) صرفنظر از دولتی، تعاونی یا خصوصی تلقی شدن اشخاص، نحوه قیمت گذاری و تعیین حق الزحمه، مشمول پرداخت مالیات و عوارض می‌باشند. در این چارچوب به استناد بخشنامه شماره۵۶/۳۸۲۳/۷۰۵۵۴ مورخ۱۳۸۷/۵/۱۳ معاون هزینه و خزانه دار کل کشور کلیه ذیحساب‌های دستگاه‌های دولتی مکلف به برقراری تمهیدات لازم در خصوص مالیات و عوارض موضوع این قانون می‌باشند.
به استناد بخشنامه ۷۲۰۵۹ مورخ ۱۳۸۷/۷/۲۳ سازمان امور مالیاتی کشور اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده صرفاً برای اصناف تابع شورای اصناف کشور به تعویق افتاده است. واردکنندگان، صادرکنندگان و سایر فعالان اقتصادی مطابق دستور‌العمل‌های صادره کماکان مکلف به اجرای قانون مذکور بوده و در عرضه کالاها و ارائه خدمات به خریداران (اعم از اصناف و …) می‌بایستی مالیات و عوارض متعلق را در صورتحسابهای صادره درج و وصول نمایند.
قانون مالیات بر ارزش افزوده از جمله قوانین آمره می‌باشد که صرفنظر از تاریخ انعقاد و پیش‌بینی یا عدم پیش‌بینی در قراردادهای منعقده نسبت به آن بخش از موضوع قرارداد که پس از تاریخ لازم الاجراء شدن قانون اجرا میگردد، شمولیت خواهد داشت. در این راستا در صورتیکه به موجب اسناد و مدارک مثبته احراز گردد بخشی از موضوع قرارداد قبل از تاریخ۱۳۸۷/۷/۱مورد اجرا قرار گرفته است، مطالبه مالیات و عوارض این قانون نسبت به آن بخش موضوعیت نخواهد داشت.
به استناد مفاد بند ب ماده )۱۱( قانون، تاریخ تعلق مالیات در مورد ارائه خدمات، تاریخ صورتحساب یا تاریخ ارائه خدمات هر کدام که مقدم باشد، (حسب مورد) خواهد بود. از آنجایی که فعالیت‌های پیمانکاری از مصادیق ارائه خدمات تلقی می‌شوند، لذا اینگونه مودیان مکلفند به هنگام صدور صورت وضعیت نسبت به درج و وصول مالیات و عوارض ذیل صورت وضعیتهای صادره اقدام نمایند. بدیهی است در صورتی که صورت وضعیتهای صادره، توسط کارفرما تعدیل، مالیات و عوارض متعلقه نیز متناسب با تعدیل انجام شده، تعدیل خواهد گردید.
کلیه مودیان ثبت نام شده در نظام مالیات بر ارزش افزوده مکلف به درج و وصول مالیات و عوارض متعلقه ذیل صورتحسابهای صادره می‌باشند و خریداران کالا و یا خدمت در حال حاضر می‌توانند از طریق مدارک ثبت نام اینترنتی مودی و در آینده نزدیک از طریق گواهینامه‌های صادره توسط سازمان امور مالیاتی کشور از صحت و قانونی بودن پرداخت مالیات و عوارض به فروشنده (به عنوان مودی ثبت نام شده در نظام مالیات بر ارزش افزوده) اطمینان حاصل نمایند.
به استناد مفاد ماده (۱۲) قانون، عرضه کالاها و ارائه خدمات مشخص شده در این ماده و همچنین واردات، از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشند. این معافیت قابل تسری به نهاده‌ها و عوامل غیر معاف به کارگیری شده در تولید یا عرضه کالاها و خدمات معاف نبوده و عرضه کنندگان کالا یا ارائه دهندگان خدمت معاف مکلف به پرداخت مالیات و عوارض نها‌ده‌های تولیدی (کالا یا خدمت) خود می‌باشند. لیکن به موجب تبصره‌های (۲) و (۳) ماده (۱۷) قانون، مالیات و عوارض پرداختی بابت کالاها و خدمات معاف قابل استرداد نمی‌باشد و به استناد تبصره (۵) ماده یاد شده مالیات و عوارض پرداختی توسط عرضه کنندگان کالای معاف یا ارائه دهندگان خدمات معاف، به عنوان هزینه قابل قبول موضوع قانون مالیات‌های مستقیم تلقی میگردد.
به موجب بند (۴) ماده (۱۲) صرفاً روغن نباتی و شکر که قابلیت مصرف خوراکی برای مصرف کننده را دارند از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشند لیکن روغن نباتی خام و شکر تصفیه نشده مشمول پرداخت مالیات و عوارض می‌باشند. شایان ذکر است معافیت مذکور در رابطه با روغن نباتی خوراکی حاصل از ریشه نباتی از جمله روغن ذرت، سویا، کلزا، کنجد، آفتابگردان، زیتون جاری می‌باشد.
قراردادهای تامین نیروی انسانی از مصادیق ارائه خدمت بوده و مشمول مالیات و عوارض این قانون خواهد بود.
شایان ذکر است در خصوص قراردادهای پیمان‌های مدیریت، که هزینه حقوق و دستمزد پرسنل کلاٌ توسط کارفرما به طور مستقیم پرداخت میگردد (و در دفاتر کارفرما ثبت می‌شود) مالیات و عوارض این قانون صرفاً نسبت به مبلغ ریالی خدمات مدیریت ارائه شده وضع میگردد.
طبق مفاد ماده یک قانون مالیات بر ارزش افزوده صادرات کالاها و خدمات مشمول مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد. چنانچه اینگونه مودیان نسبت به ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده (فارغ از حجم معاملات) اقدام و همچنین نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی اقدام نمایند با رعایت ترتیبات مقرر در ماده )۱۳( قانون یاد شده مالیات ها و عوارض پرداخت شده قابل استرداد خواهد بود.
اموال غیر منقول و همچنین اجاره آنها از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشند.
خدمات حمل و نقل کالاهای صادراتی و ترانزیت در صورت رعایت شرایط مصرح ذیل (موضوع بخشنامه شماره ۶۵۶ مورخ ۱۴/۱/۸۷ رئیس کل سازمان امور مالیاتی) مشمول مالیات و عوارض این قانون نخواهد بود. الف ـ درآمدهای ارزی تحصیلی دارای منشا خارجی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و از طریق سیستم بانکی از خارج از کشور به حساب شرکت حمل و نقل صاحب درآمد واریز گردد و برای آن قرارداد یا صورتحساب صادر شده باشد. ب ـ پروانه ترانزیت خارجی در چارچوب قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران برای آن صادر و عملیات ترانزیت انجام و تسویه صورت پذیرفته باشد. ج ـ درآمد ارزی حاصل از حمل کالاهای صادراتی در صورتیکه مسئولیت حمل کالاها از مبدا جمهوری اسلامی ایران تا مقاصد خارجی از کشور به عهده شرکت حمل و نقل بین‌المللی ایران واگذار شده باشد.
معافیت بند )۱۲( ماده )۱۲( خدمات حمل و نقل صرفاً در خصوص خدمات حمل و نقل مسافری موضوعیت دارد و معافیت یاد شده قابل تسری به خدمات حمل و نقل بار و کالا نمی‌باشد.
شرکت‌هایی که در مناطق ویژه اقتصادی و مناطق آَزاد تجاری ـ صنعتی فعالیت می‌نمایند، در محدوده مناطق یاد شده و همچنین از بابت انجام واردات و صادرات با خارج از کشور مشمول پرداخت مالیات و عوارض موضوع این قانون نمی‌گردند. لیکن مبادلات و نقل و انتقال کالا بین مناطق مذکور با داخل کشور مشمول پرداخت مالیات و عوارض موضوع قانون صدر الاشاره میگردد. شایان ذکر است به استناد ماده )۱۳( قانون موصوف مالیات‌ها و عوارض پرداخت شده بابت صادرات کالا و خدمت به خارج از کشور که از طریق مبادی خروجی رسمی صورت می‌گیرد، با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک (در مورد کالا) و اسناد و مدارک مثبته مسترد میگردد.
طبق مفاد ماده )۱۹( قانون موصوف و همچنین مفاد راهنمای صورتحساب فروش کالا و خدمت، مؤدیان مشمول این نظام موظفند اطلاعات هویتی مشخصات متعاملین، اعم از نام، کد اقتصادی یا کد ملی (حسب مورد)، نشانی کامل و کد پستی را در خصوص فروشندگان و خریداران به طور کامل درج نمایند. کلیه مودیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده، مکلف به اجرای صحیح قانون می‌باشند. بدیهی است ارائه اطلاعات هویتی از جمله کد اقتصادی برای اشخاص حقوقی و کد ملی برای اشخاص حقیقی از الزامات مقرر جهت اجرای صحیح قانون می‌باشد. لازم به یادآوری است آن دسته از مؤدیان که بر اساس قالب صورتحسابهای اعلام شده طی اطلاعیه‌های قبلی سازمان امور مالیاتی کشور (در چارچوب ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم) اقدام به چاپ صورتحسابها و یا تنظیم صورتحسابهای رایانه‌ای نموده‌اند، می‌توانند تا پایان سال ۱۳۸۷ نسبت به ادامه استفاده از صورتحسابهای خود اقدام نمایند، مشروط بر اینکه مالیات بر ارزش افزوده و عوارض متعلقه را محاسبه و ذیل صورتحساب درج و اخذ گردد. ضمناً سازمان امور مالیاتی کشور آمادگی خود را به منظور بررسی پیشنهادات آن دسته از مودیان مالیاتی که به دلیل محدودیت‌های موجود قادر به استفاده از صورتحساب اعلامی نمی‌باشند اعلام می‌دارد.
با سلام
در مواردی که یک شخص حقوقی مشمول مالیات بر ارزش افزوده در جهت انجام موضوع فعالیت خود اقدام به خرید وسایط نقلیه به صورت اجاره به شرط تملیک از شرکتهای لیزینگ سهامی عام و دارای مجوز میکند و در فاکتور صادره توسط کارخانه تولید کننده خریدار شرکت لیزینگ(مستاجر شخص حقوقی خریدار) ثبت میگردد، و شخص حقوقی خریدار(مستاجر) مبلغ مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت مینماید.
اعتبار ارزش افزوده ثبت شده در دفاتر قانونی خریدار(مستاجر) آیا قابل قبول است و اگر قابل قبول است، طی کدام ماده قانونی یا بخشنامه قابل پذیرش است؟
با تشکر
در صورت ارائه مستندات قابل قبول می‌باشد، منوط به اینکه در خصوص درآمد معاف از ارزش افزوده نباشد.