دیدگاه‌های چهار مدیرعامل بیمه‌ای در خصوص نحوه بازنگری آیین‌نامه توانگری مالی

پنل تخصصی بررسی و ارزیابی آیین‌نامه توانگری مالی در حاشیه بیست و دومین همایش بیمه و توسعه با حضور محمد آسوده، مدیرعامل بیمه اتکایی ایرانیان، مسعود حجاریان، مدیرعامل بیمه ملت، معصوم ضمیری، مدیرعامل بیمه پاسارگاد، رسول تاجدار، مدیرعامل بیمه البرز، بهنام شهریار، کارشناس صنعت بیمه و علی جعفری مدیرکل نظارت مالی بیمه مرکزی تشکیل شد.

محمد آسوده، مدیرعامل شرکت اتکایی ایرانیان و رئیس پانل گفت: solvency 2 دارای ۳ ستون اصلی است که یکی از ستون‌های اصلی آن، همان عددی است که از ضرایب ریسک و سرمایه مورد نیاز به‌دست می‌آید، ستون دوم مربوط به حاکمیت شرکتی و مدیریت در سطح خرد هر شرکت است و همان نظم و نظام‌هایی است که به اداره بهتر شرکت‌ها کمک می‌کند. سومین ستون نیز مربوط به market discipline یا همان انضباط بازار است که در اصلاح آیین‌نامه موجود لازم است مجموع این موارد به‌صورت یکپارچه در نظر گرفته شود. وی ضمن برشمردن نقاط ضعف آیین‌نامه ۶۹ گفت: در یک سیستم توانگری مالی پیشرفته باید جنبه پیشگیری بر درمان غلبه داشته باشد که متاسفانه آیین‌نامه فعلی این خاصیت را ندارد و بیشتر بر افزایش سرمایه تمرکز دارد که این مقوله نیز چندان در اختیار مدیران نیست.

به گفته وی بازه زمانی که در آیین‌نامه فعلی از مدیران شرکت برنامه بهبود درخواست می‌شود با تاخیر همراه بوده و از خاصیت پیشگیرانه آیین‌نامه می‌کاهد. وی همچنین بر این نکته صحه گذاشت و تاکید کرد: فرآیند مقررات گذاری در صنعت بیمه باید به درستی صورت گیرد و نباید در تصویب آیین‌نامه عجله کرد. آسوده همچنین بر لزوم ضمانت اجرایی مقررات تاکید و خاطر نشان کرد: اگر آیین‌نامه‌ای تصویب می‌شود حتما باید همراه با تاریخ اجرا که حداکثر ۶ ماه پس از تصویب است همراه باشد نه اینکه تاریخ اجرا نداشته باشد. وی همچنین تصریح کرد: ذخیره‌گیری یک‌هشتم برای حق بیمه‌های ثالث مناسب نیست، چرا که در ثالث خسارت‌ها با فاصله می‌آید که باید مبنای محاسبات مالی شود.

گاهی توانگری بالا نشانه مثبتی نیست

معصوم ضمیری از دیگر سخنرانان پنل و مدیرعامل شرکت بیمه پاسارگاد به تشریح پیاده‌سازی سیستم توانگری مالی قدرتمند پرداخت و اذعان کرد: بدون شک مقدمه محاسبات توانگری مالی، تهیه صورت‌های مالی صحیح است که اگر به این امر توجه نشود دقت توانگری مالی، کاهش پیدا خواهد کرد. وی افزود: اگر شرکتی محاسبه ذخایرش به درستی انجام نشود بدون شک محاسبات مربوط به توانگری مالی نیز دقیق نخواهد بود. ضمیری بر این نکته نیز تاکید کرد و گفت: البته مفهوم توانگری مالی از دیدگاه‌های مختلف مانند نگاه سهامداران، نهاد ناظر و شرکت بیمه متفاوت است. به گفته مدیرعامل بیمه پاسارگاد، اگر شرکتی چند سال متوالی به طور مثال در سطح توانگری ۵۰۰ قرار می‌گیرد، بدون شک برای سهامدارانش جای سوال خواهد داشت که چرا سرمایه‌ها منجر به تولید نشده پس گاهی توانگری بالا ضعف شرکت است و همواره نمی‌تواند نتیجه مثبت به دنبال داشته باشد. مدیرعامل بیمه پاسارگاد در ادامه به ارائه یک پیشنهاد پرداخت و گفت: بهتر است به جای ریسک مجموع فعالیت شرکت، ریسک به‌صورت رشته‌ای محاسبه شود زیرا ظرفیت پذیرش ریسک در رشته‌های مختلف متفاوت است.

معصوم ضمیری همچنین تاکید کرد: اگر شرکتی رشد تولیدش فراتر از رشد حقوق صاحبان سهام است باید فکری کند و افزایش سرمایه را در دستور کار قرار دهد. به گفته وی، نباید تصور کنیم آیین‌نامه توانگری مالی معجزه می‌کند، چرا که خیلی از تجار در کمال دارا بودن، ورشکست شدند چرا که نقدینگی و مدیریت منابع نداشته‌اند. ضمیری تصریح کرد: توانگری باید به صورت ماهانه در خود شرکت‌ها کنترل شود و به این آیین‌نامه نباید صرفا نظارتی نگاه کرد بلکه نگاه مدیریتی شود تا مدیر خود را ملزم به کنترل داخلی کند. به گفته وی، ما در صنعت بیمه و در محاسبات مالی دچار مشکل دخالت سلیقه‌ای شدیم و نباید در آیین‌نامه توانگری دچار این مشکل شویم.

در نگهداری ریسک، مشکل آیین‌نامه‌ای داریم

مسعود حجاریان، مدیرعامل شرکت بیمه ملت در ادامه این پنل با بیان اینکه اساس توانگری مالی به صحت گزارشگری مالی است، گفت: باید قادر باشیم، گزارشگری مالی شرکت‌ها را شفاف ارائه دهیم و صورت‌های مالی بیانگر وضعیت حقیقی شرکت‌ها باشد. به گفته وی، حسابرسی مالی و کنترل داخلی دقیق به شرکت بیمه این اطمینان را می‌دهد که عملکرد مالی و ترازنامه دارای اقلام منصفانه است علاوه براینکه مدیریت ریسک باید در شرکت برقرار و نرخ‌ها فنی باشد ضمن اینکه بسته‌های پیشنهادی باید دارای نرخ فنی باشد تا امکان اندازه‌گیری توانگری مالی فراهم شود. البته به باور مسعود حجاریان، تغییر در آیین‌نامه فعلی ضرورت قطعی ندارد، چرا که این آیین‌نامه قادر است نیازهای بازار بیمه را پوشش دهد و اشکالات آن چندان تعیین‌کننده نیست. به اعتقاد حجاریان؛ بازار بیمه ما نیازمند حرکت‌های مهم‌تری است تا بتوان در سایه آن اندازه‌گیری دقیقی از توانگری مالی داشت.

به گفته وی، چالش بزرگ صنعت بیمه این است که متاسفانه فاقد اطلاعات و دیتاهای ساختار یافته است و طی این سال‌ها سازمان‌دهی اطلاعات به‌درستی شکل نگرفته پس پیش از اصلاح آیین‌نامه توانگری باید ساختاردهی دیتاها را در صنعت بیمه آغاز کنیم. حجاریان ضمن اشاره به استانداردهای جهانی عنوان کرد: در بازارهای پیشرفته یک شرکت بیمه‌ای نباید بیشتر از ۹ برابر سرمایه‌اش پرتفوی داشته باشد و بیش از ۳ برابر نیز نباید ریسک نگهداری کند که عملا این در فاکتور پایه توانگری محسوب می‌شود. وی تصریح کرد: در صورتی‌که ریسک به اندازه سرمایه باشد بدون شک شرکت در مواقعی در حالت خطر قرار خواهد گرفت. حجاریان با بیان اینکه در خصوص میزان نگهداری ریسک با مشکل آیین‌نامه‌ای روبه‌رو هستیم، تاکید کرد: آیین‌نامه‌های ما از استانداردها عقب مانده‌اند.

وی در ادامه با اشاره به لزوم کنترل توانگری مالی متذکر شد: در پنج سال گذشته محاسبات توانگری مالی انجام شده، اما کنترل نشده است و آمار نشان می‌دهد سه یا چهار شرکت طی این مدت مدام توانگری پایینی داشته‌اند که خود گویای عدم کنترل است. وی تصریح کرد: در شرایط فعلی و با وجود آیین‌نامه توانگری مالی شماره ۶۹ توانگری مالی چند شرکت سال‌ها است که زیر صد بوده و عملا مدت‌ها است متلاشی شده‌اند که نشان می‌دهد طی چهار یا پنج سال اخیر کنترلی برای ترمیم این شرکت‌ها صورت نگرفته است. به گفته وی، شرکت بیمه دارای توانگری مالی ۱۰۰ یعنی اینکه به اندازه تمام ظرفیت خود ریسک پذیرفته است و در عین حال احتمال در خطر بودنش صد درصد است.

حجاریان کنترل نکردن توانمندی مدیریتی شرکت‌ها را باعث بروز مشکلاتی برای آنها در سال‌های اخیر خواند و افزود: این مشکلات به راحتی قابل رفع نیستند. ما تعداد زیادی نمایندگی جذب کرده‌ایم که موظفیم رفاه اولیه را برای آنها فراهم کنیم، به عبارت دیگر، هم باید صدور را کنترل کنیم و هم نمایندگی‌ها را تامین مالی کنیم که این کار سختی است. وی بر ضرورت تغییر کیفیت خدمات شرکت‌های بیمه تاکید و اظهار کرد: نمی‌توان مشتریانی داشت که هر روز با یک شرکت بیمه همکاری می‌کنند. باید تمایز به نحوی باشد که مشتری حتی با پرداخت حق بیمه بالاتر حاضر به استفاده از خدمات یک شرکت بیمه باشد و به آن شرکت وفادار بماند.

حساب آرایی ومشکل در سیستم توانگری

رسول تاجدار، مدیرعامل بیمه البرز از دیگر سخنرانان این پنل یکی از نقاط ضعف آیین‌نامه ۶۹ را عدم انطباق با واقعیات بازار بیمه ایران دانست و گفت: جای ریسک عملیاتی در این آیین‌نامه خالی است، چرا که آثار گستردگی ریسک عملیاتی از ریسک بازار بالاتر است و از تک تک افراد تا بالاترین رده‌های سازمانی را در بر می‌گیرد. وی به بروز مشکل برای یکی از شرکت‌های بیمه اشاره کرد و یادآور شد: سه سال قبل هم علائم این مشکل در صورت‌های مالی این شرکت هویدا بود و معاملات، نقل و انتقالات و گردش وجوه نقد شرکت، این معضل را نشان می‌داد بنابراین یکی از معضلات آیین‌نامه توانگری است که مشخص نمی‌کند تکلیف تعهدات گذشته شرکت بیمه چیست؟ مدیرعامل بیمه البرز با انتقاد از اینکه اغلب شرکت‌های بیمه فاقد صورت‌های مالی شفاف در حوزه خسارات معوق هستند، اذعان کرد: خیلی از شرکت‌های بیمه حساب‌های مالی شفاف در مورد خسارت‌های معوق ندارند و این یک ضعف بزرگ است. تاجدار با اشاره به این نکته که در بحث توانگری زیاد از دنیا عقب نیستیم، اظهار کرد: خوشبختانه کارهای خوبی انجام شده است و بیمه مرکزی و پژوهشکده بیمه جلسات متعددی را در مورد آیین‌نامه توانگری برگزار کرده‌اند و این آیین‌نامه به سوی اصلاح به پیش می‌رود. وی با بیان این نکته که این آیین‌نامه مثل کفش نو است که در ابتدا پا را کمی می‌زند، اظهار کرد: به مرور این طرح به یک طرح پخته تبدیل خواهد شد. وی گفت: وقتی بحث توانگری مالی در اروپا متداول شد سه معیار صدور، خسارت و ذخایر مورد توجه قرار گرفت که پس از آن انجمن اروپا معیار ذخایر را حذف کرد، چرا که در کشورهای مختلف معیار ذخیره‌گیری متفاوت بود.

وی تاکید کرد: نمی‌شود دو برابر سودی را که به سهامداران می‌دهیم به‌عنوان عوارض به نهادهای مختلف بپردازیم بنابراین ادامه این روند میسر نیست. تاجدار با تاکید بر این نکته که دولت و مجلس باید نگاه خود را به صنعت بیمه تغییر دهند، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تعادل بین حق بیمه و هزینه‌های شرکت‌های بیمه به هم خورده است درحالی‌که برای ایجاد انگیزه در سهامداران، صنعت بیمه باید به یک ساختار عقلایی برسد. وی در عین حال از مسوولان خواست تا تبلیغات شرکت‌های بیمه را نیز در زمینه حاشیه توانگری مالی کنترل کنند و تاکید کرد: این رقم ها، رتبه یک نیست، بلکه سطح یک است و نباید اینها را با هم اشتباه گرفت. علی جعفری مدیرکل نظارت مالی بیمه مرکزی ضمن تایید اشکالات مطروحه توسط اعضای پانل به جمع‌بندی مباحث مطرح شده پرداخت و گفت: مقاله مطرح شده توسط آقای شهریار نظرات کارشناسی شده بیمه مرکزی است که با توجه به گذشت ۴ سال از اجرای آیین‌نامه توانگری و تجارب کسب شده، بیمه مرکزی پیشنهاد اصلاح این آیین‌نامه را داد و با توجه به اینکه در این آیین‌نامه اشاره شده است که ضرایب ریسک هر دو سال یک‌بار باید تغییر کند و اصلاح شود، این پیشنهاد نیز مطرح شد که در کنار تغییر ضرایب، اشکالات موجود در این آیین‌نامه با روشی علمی و به‌صورت جمع‌آوری پیشنهادهای کارشناسان صنعت، اصلاح شود. وی همچنین علت تاخیر در محاسبات و کاهش اثرات پیشگیرانه آیین‌نامه فعلی را ضعف موجود در مقررات عنوان کرد.

منبع»ریسک نیوز