آمار اقتصادی را سیاسی نکنیم
سیاستمداران از آمارها و اطلاعات مربوط به شاخص‌های اقتصادی اطلاع دارند، ولی این روزها کارشناسان و پژوهشگران و نهادهای نظارتی هستند که اطلاعات مورد نیاز را برای نقد و بررسی وضعیت اقتصادی کشور در اختیار ندارند. اقتصاددانان و کارشناسان از دولت یازدهم انتظار ندارند که آمارها و اطلاعات مربوط به شاخص‌های اقتصادی را اعلام نکند و تاکنون هیچ یک از مقامات بانک مرکزی نیز هیچ توضیحی درخصوص علت عدم ارائه اطلاعات آماری ارائه نداده‌اند.
بانک مرکزی سال گذشته اطلاعات مربوط به رشد اقتصادی فصلی و سایرآمار‌ها را به‌صورت منظم اعلام کرد اما در سال جاری و از ابتدای سال، آمارها و اطلاعات مربوط به رشد اقتصادی فصلی منتشر نشده است. به نظر می‌آید که رشد اقتصادی در ۶ ماه اول سال منفی یا نزدیک به صفر بوده است که با توجه به برگزاری انتخابات در اسفند ماه سال جاری و تاثیر منفی احتمالی بر افکار عمومی، اطلاعات مربوط به رشد اقتصادی منتشر نشده است.این اتفاق خاطره تلخ سال ۸۷ را زنده می‌کند که رشد اقتصادی به شدت کاهش پیدا کرد و در سال ۸۸ به علت برگزاری انتخابات، آمارها از سوی بانک مرکزی اعلام نشد و این روند تا دوسال ادامه پیدا کرد که در واقع شکلی از پوپولیسم است. این قبیل اقدامات آمارها و اطلاعات را سیاسی می‌کند. پنهان کردن آمارها فایده‌ای ندارد و من تعجب می‌کنم که دولت فعلی این سیاست را ادامه می‌دهد.
در این بین، مرکز آمار، رشد اقتصادی را یک‌درصد اعلام کرده و معتقد است طبق قانون مرکز آمارمتولی انتشار آمار و اطلاعات است و بانک مرکزی نباید آماری منتشر کند. اما موضوع مهم آن است که مرکز آمار از ساز و کار و تجربه‌ای که در بانک مرکزی وجود دارد، برخوردار نیست. بنابراین آمارهایی که می‌شود به آنها اتکا کرد و نهادهای بین‌المللی همچون بانک جهانی هم اگر بخواهند اطلاعاتی از اقتصاد ایران داشته باشند، این اطلاعات در اختیار بانک مرکزی است. البته دو نهاد می‌توانند در یک زمینه فعالیت داشته باشند و به ارائه آمار و اطلاعات جداگانه بپردازند و پیامد‌های مثبتی نیز دارد. این نهاد‌ها می‌توانند یکدیگر را کنترل کنند و می‌توان ابعاد مختلف رابررسی کرد که چه نهادی اطلاعات دقیق تری ارائه می‌کند و این اختلاف ناشی از چیست. اما اینکه بانک مرکزی برخی از آمارها و اطلاعات را به‌صورت منظم منتشر نمی‌کند توجیه‌پذیر نیست. پژوهشگران زمانی‌که آمار و اطلاعات کافی در اختیار ندارند نمی‌توانند به تحلیل مسائل اقتصادی بپردازند. منتشر نکردن آمارها در پژوهشکده‌ها با ضعف پژوهشگری نیز مواجه خواهد شد. شاید رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد و سایر مقامات اقتصادی کشور اطلاع کافی از این آمارها داشته باشند. ولی آنها قادر به پژوهشگری در این زمینه‌ها نیستند. سیاست‌گذاری ما باید مبتنی بر کار پژوهشگران باشد که موسسات ذی ربط انجام می‌دهند. پژوهشکده‌ها و نهادهای ذی ربط نیز به علت فقدان اطلاعات کافی، قادر به پژوهش در این زمینه‌ها نیستند و این روند به پژوهش‌ها و سیاست‌گذاری‌ها لطمه می‌زنند.
منبع» دنیای اقتصاد / دکتر موسی غنی‌نژاد / اقتصاددان
