بررسی وضعیت پرداخت مالیات بر ثروت در یک دهه

دولت در یک دهه گذشته بیش از ۱۴ هزار میلیارد تومان مالیات بر ثروت دریافت کرد. بررسی ها نشان می دهد مالیات دریافتی از این محل در یک دهه گذشته افزایشی بیش از ۴۴۰ درصد را تجربه کرده است.

در حالی که مالیات دریافتی از ثروت در سال ۱۳۸۴ برابر با ۴۳۱ میلیارد و ۶۶۰ میلیون تومان بود که در یازده ماه سال گذشته  درآمد دولت از این محل به بیش از ۲ هزار  میلیارد تومان افزایش یافت. ثروت در ادبیات مالیاتی معنایی متفاوت از برداشت عمومی جامعه دارد .

مالیات بر ثروت ۵ سرفصل مالیات بر نقل و انتقال املاک، سهام، سرقفلی ، ارث و حق تمبر و اوراق بهادار را تشکیل می دهد .به این ترتیب هر چه بازار رونق بیشتری داشته باشد، حجم مالیات دریافتی از محل ثروت افزایش می یابد این در حالی است که اقتصاد ایران چند سالی است در رکودی سخت و سنگین به سر می برد و با ظهور علائم رونق می توان به افزایش درآمدهای مالیاتی دولت از این محل امیدوار بود .

امارهای ارائه شده از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی نشان می دهد حجم مالیات پرداختی از محل ثروت در یک دهه گذشته رو به صعود بوده است . بیشترین رشد مالیات پرداختی در این حوزه متعلق به سال ۱۳۸۶ و سپس سال ۱۳۹۲ است اما با این حال کمترین رشد در این بخش نیز در سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ اتفاق افتاده است . در سال ۱۳۸۶ رشد دریافت مالیات از این محل ۴۴.۳ درصد و در سال ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ به ترتیب برابر با ۰.۱ و ۰.۴ درصد گزارش شده است.

هر چند قدر مطلق مالیات دریافتی از ثروت در یک دهه گذشته افزایشی قابل توجه را تجربه می کند اما سهم مالیات دریافتی از این محل از درآمدهای مالیاتی کل کشور تغییر چندانی را شاهد نیست .

رشد مالیات دریافتی از ثروت در سال های اخیر همزمان بار شد درآمدهای مالیاتی کل کشور رخ داده و از این رو سهم مالیات بر ثررت از مالیات کل کشور تغییری را تجربه نکرده است .

سهم مالیات بر ثروت از کل درآمدهای مالیاتی ایران در حدود ۳ تا ۴.۹ درصد است اما در سال ۱۳۸۸ این سهم کاهشی قابل توجه را شاهد بود و به رقم ۲.۶ درصد رسید . این پایین ترین سهم این سرفصل مالیاتی از کل درآمدهای مالیاتی در یک دهه اخیر است.

نمودار زیر روند دریافت مالیات بر ثروت در یک دهه گذشته را نشان می دهد : (اعداد به میلیارد تومان)