آیین‌نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه‌ها

[ آیین‌نامه بکارگیری مسئول ایمنی در کارگاه‌ها ]

هدف:این آیین نامه به منظور ارتقای سطح ایمنی درکارگاه های مشمول و نظام مند نمودن بکارگیری افراد شایسته و واجد صلاحیت در زمینه ایمنی و پیشگیری ازحوادث ناشی از کار و برای صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشورتدوین گردیده است.

دامنه شمول: این آیین نامه به استناد مواد ۸۵ و ۸۶ قانون کارجمهوری اسلامی ایران تدوین و برای تمامی کارگاه های مشمول این قانون لازم الاجرا می باشد.

ماده ۱:کارفرما مکلف است به منظور اجرای آیین نامه های ایمنی و حفاظت فنی مصوب شورایعالی حفاظت فنی، با توجه به شرایط و مخاطرات کارگاه و بر اساس شرح وظایف پیوست شماره ( ۱)،افرادی را که مطابق این آیین نامه تایید صلاحیت شده اند را به عنوان مسئول/ مسئولان ایمنی بکارگیری نماید.
تبصره:تمامی افرادی که با یکی ازعناوین:مسئول حفاظت فنی، افسرایمنی، ناظرایمنی، رابط ایمنی، همیار ایمنی، کارشناس ایمنی در کارگاه ها فعالیت می نمایند،مشمول این آیین نامه بوده و لازم است صلاحیت نامبردگان توسط اداره بازرسی کار بررسی و پس از اخذ تاییدیه،در کارگاه عهده دار وظایف محوله مندرج در این آیین نامه گردند.

ماده ۲:سیاست گذاری وتعیین اولویت جذب و نحوه حضور مسئول/مسئولان ایمنی درکارگاه های مشمول،براساس وسعت کارگاه، تعداد کارگران شاغل،نوع فعالیت ومخاطرات موجود،به جز مواردی که درآیین نامه ها ومقررات قانونی مربوطه الزام گردیده، براساس ضوابطی خواهد بود که توسط کارگروهی متشکل از نمایندگان کارگر و کارفرما در شورای عالی حفاظت فنی و اداره کل بازرسی کار تدوین و توسط مدیر کل بازرسی کار ابلاغ خواهد گردید.

ماده ۳:احراز و صدورتاییدیه صلاحیت برای مسئول ایمنی، مطابق جدول پیوست شماره( ۲) این آیین نامه، توسط اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان(اداره بازرسی کار) انجام می شود.
تبصره ۱: تاییدیه صلاحیت مسئول ایمنی با امضای رییس بازرسی کار استان و برای مدت دو سال صادر خواهد شد.
تبصره ۲:تمدیدمجدد صلاحیت مسئول ایمنی، با بررسی مستندات ارایه شده مرتبط با شرح وظایف، طی دوره های آموزشی و بازرسی از محل کارگاه توسط بازرس کار محل انجام خواهد شد.
تبصره ۳:درصورت اعتراض متقاضی به عدم تایید صلاحیت، نظر مدیر کل استان اعلام و در صورت اعتراض مجدد،موضوع توسط اداره کل بازرسی کار بررسی و اعلام نظر قطعی خواهد گردید.
تبصره ۴:بخشهای غیرحاکمیتی فرآیند تایید صلاحیت، بنابر تشخیص اداره کل بازرسی کارو مطابق مقررات جاری کشور، قابل واگذاری به بخش غیردولتی خواهد بود.

ماده ۴: مسئول /مسئولان ایمنی موظف به گذراندن دوره های آموزش عمومی و بازآموزی تخصصی خواهند بود که توسط مرجع ذیصلاح موضوع آیین نامه آموزش ایمنی کارگران،کارفرمایان و کارآموزان و با هماهنگی اداره کل بازرسی کار تعیین و توسط مجریان آموزشی ذیصلاح برگزارمی گردد،
تبصره ۱: افرادی که گواهینامه قبولی در آزمون های ادواری دوره عمومی ایمنی که توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار برگزار می گردد را ارایه نمایند، از شرط ارایه گواهینامه دوره عمومی معاف می باشند.
تبصره ۲:هزینه های مربوط به دوره های آموزشی و بازآموزی مورد نیاز مسئول /مسئولان ایمنی شاغل در کارگاه، توسط کارفرمای مربوطه پرداخت خواهد گردید.

ماده ۵:کارفرما مکلف است ظرف مدت یک سال نسبت به تطبیق شرایط مسوول/مسوولان ایمنی کارگاه ،که قبل ازتصویب این آیین نامه مشغول بکار بوده اند، با مفاد آیین نامه اقدام نماید.
تبصره:افرادی که قبل از تصویب این آیین نامه، با عنوان مسئول ایمنی در کارگاه مشغول بکار بوده اند، با ارایه گواهی سابقه، از شرط احراز رشته تحصیلی معاف می باشند.

ماده ۶:کارفرما مکلف است ترتیبی اتخاذ نماید تا گزارش عملکرد مسئول ایمنی بر اساس شرح وظایف پیوست شماره ( ۱) این آیین نامه،در پایان هر فصل به صورت مکتوب و یا از طریق سامانه الکترونیکی که به همین منظور طراحی خواهد شد، به واحد بازرسی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل ارسال نماید.
تبصره: سامانه گزارش عملکرد ظرف مدت یکسال از تاریخ تصویب این آیین نامه توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی و اجرا خواهد گردید.

ماده ۷: در خصوص افرادی که بدوا در کارگاه شاغل می گردند،کارفرما مکلف است پس از اعلام تایید صلاحیت مسئول ایمنی، با نامبردگان قرارداد کار منعقد ویک نسخه از آن را به اداره تعاون،کار ورفاه اجتماعی محل ارسال و یا در سامانه ای که اعلام خواهد شد، ثبت نماید.

ماده ۸:کارفرما مکلف است در صورت قطع رابطه کاری با مسئول ایمنی، مراتب را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل (بازرسی کار) اعلام و بلافاصله نسبت به جایگزینی فرد واجد شرایط اقدام نماید بطوری که تحت هیچ شرایطی کارگاه بدون مسوول ایمنی نباشد.

ماده ۹: مسوولیت اجرای شرح وظایف مسئول ایمنی که در این آیین نامه ذکر گردیده بعهده کارفرما بوده و بکارگیری شخص یا اشخاص مذکور رافع مسئولیت های قانونی کارفرما در قبال وظایف محوله بر اساس قانون کار و سایر قوانین و مقررات دیگر نخواهد بود.
این آیین نامه مشتمل بر ۹ ماده و ۹ تبصره به استناد مواد  ۹۱،۸۶،۸۵ و ۱۷۶ قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ۹۴/۰۱/۳۱ شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ ۹۴/۰۲/۱۶ به تصویب وزیر تعاون، کار ورفاه اجتماعی رسید.

پیوست شماره ۱- شرح وظایف مسئول ایمنی

۱. همکاری و تشریک مساعی با بازرسان کار.
۲. شناسایی و مستند نمودن آیین نامه ها و دستورالعملهای ایمنی مرتبط با فعالیت کارگاه و پیگیری در خصوص انطباق کارگاه با قوانین مقررات مذکور
۳. شناسایی خطر، ارزیابی ریسک و تهیه برنامه های پاسخگویی و کنترل خطرات موجود درکارگاه.
۴. پیگیری برنامه های مربوط به اقدامات اصلاحی و بهبود شرایط ایمنی در کارگاه و نظارت بر اجرای آنها
۵. تدوین برنامه عملیاتی به منظور بازرسی مستمر از فرآیند انجام کار و شرایط کار کارگران کارگاه در خصوص ایمنی و مستند نمودن نتایج و اعلام به مدیریت و پیگیری تصمیمات مدیریتی.
۶. ثبت آمار حوادث ناشی از کار و گزارش آن به اداره تعاون، کار ورفاه اجتماعی محل وهمچنین تجزیه و تحلیل آنها به منظور جلوگیری از تکرار موارد مشابه.
۷. همکاری در زمینه نیاز سنجی ، آموزش و سنجش اثر بخشی آموزشهای ایمنی کارگران کارگاه و همچنین انجام اقداماتی در زمینه فرهنگ سازی و اطلاع رسانی موضوعات مرتبط با ایمنی.
۸. نیازسنجی،نظارت برخرید،آموزش،تحویل و استفاده از وسایل حفاظت فردی و همچنین بازدید و معاینه وسایل مذکور بجهت جایگزینی تجهیزات معیوب در کارگاه.
۹. نظارت بر نظم و ترتیب و آرایش مواد اولیه و محصولات و استقرار ماشین آلات و ابزار کار به نحو صحیح و ایمن و همچنین تشریک مساعی در تطابق صحیح کار و کارگر در محیط کار و همچنین نظارت بر مدیریت تغییر در کارگاه
۱۰ . تهیه و تدوین دستورالعملهای ایمنی و حفاظت فنی برای تمامی دستگاهها و ابزارها و نظارت بر رعایت دستورالعملهای مذکور
۱۱ . شناسایی اعمال نا ایمن بجهت ایراد تذکرات و تشویق و ایجاد انگیزه مناسب برای اعمال و رفتار ایمن در کارگران وپیشنهادات لازم دراین خصوص به کارفرما
۱۲ .همکاری در تدوین رویه اجرایی آمادگی و مدیریت بحران و واکنش در شرایط اضطراری و همچنین برگزاری مانورهای آمادگی در شرایط اضطراری
۱۳ .اعلام نظر در امور ایمنی پیمانکاران بکار گرفته شده در کارگاه و ایجاد همکاری لازم و مناسب با پیمانکاران در جهت رعایت قوانین و مقررات ایمنی توسط نامبردگان و ارایه گزارش به کارفرما
۱۴ .شرکت در جلسات آموزشی و بازآموزی، همایش ها و جلسات مرتبط با موضوع ایمنی و بهداشت در کارگاه
۱۵ .پیگیری در جهت اخذ گواهینامه های ایمنی لازم برای وسایل و تجهیزات مطابق با آیین نامه های مرتبط نظیر ارت ، دیگ بخار و.
۱۶ .تهیه MSDS مواد شیمیایی مطابق فرمت های استاندارد و در دسترس قراردادن آن برای افراد در معرض
۱۷ .اخذ،مستند نمودن و بررسی گزارشات، شکایات و اعتراضات وارده در خصوص مسایل ایمنی و ارجاع موضوع به کمیته و افراد مسئول در کارگاه برای تصمیم گیری
۱۸ .انجام سایر وظایف محوله در حوزه ایمنی

پیوست شماره ۲- شرایط صدور تاییدیه برای فعالیت مسئول ایمنی
الف.ارایه مدارک زیر:
۱.معرفی نامه از کارگاه متقاضی
۳،تصویر برابر اصل گواهی پایان تحصیلات مطابق رشته های جدول ذیل * ۲.تکمیل فرم ثبت نام به همراه : یک قطعه عکس ۴
۳.گواهی قبولی در دوره های آموزشی ذیل:
– دوره عمومی ایمنی یا گواهی قبولی در آزمون ادواری
– ( Risk assessment) دوره شناسایی خطر و ارزیابی ریسک
– شرکت در جلسه توجیهی شرح وظایف
– دوره تخصصی ایمنی (برای تایید صلاحیت مجدد)

ب. تصویر قرارداد کار با کارفرما مطابق جدول ذیل: