جراحی زیبایی در شرکتهای بیمه
یکی از شرکتهای بیمه، در نامهای به تاریخ ٠١/٠٢/١٣٩۵ که در سامانه کدال منتشر شده است، اعلام کرده «با عنایت به مصوبه مورخ ٣١/٠١/١٣٩۵ شورای عالی بیمه، مبنی بر آزادسازی ذخایر فنی و تکمیلی حوادث طبیعی رشتههای بیمه غیرزندگی سنوات قبل شرکت در سال ١٣٩۴، مجموعا مبلغ ٢۴۵ میلیارد ریال از ذخایر مزبور را پس از رایزنی با حسابرس شرکت به حساب سود و زیان سال ١٣٩۴ یا زیان انباشته منتقل خواهد کرد».
در نامه مزبور، برخلاف عرف معمول کسانی که تحت عمل جراحی زیبایی قرار میگیرند و به هیچ عنوان مایل به اعتراف نیستند، صریحا اعلام شده که آزادسازی ذخیره عمدتا با رویکرد اصلاح ساختار مالی و کاهش زیان انباشته و احیانا افزایش رتبه توانگری شرکت و تسریع در رفع محدودیت ماده١۴١ اصلاحیه قانون تجارت صورت خواهد گرفت. (طبق مفاد ماده ١۴١ اصلاحیه قانون مزبور، شرکتهایی که زیان انباشته آنها بیش از نصف سرمایه شده باشد، باید در مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام برای کاهش سرمایه یا انحلال شرکت تصمیم بگیرند) در نامه مزبور، همچنین عنوان شده «این موضوع مختص سال ١٣٩۴ بوده و در سال ١٣٩۵ باید مطابق آییننامه جاری نسبت به احتساب ذخیره لازم اقدام کرد». طبق آییننامه ذخایر فنی مؤسسات بیمه، مصوب شورای عالی بیمه، یکی از ذخایر فنی بیمههای غیرزندگی، ذخیره تکمیلی و خطرات طبیعی است که بابت تضمین تعهدات مؤسسات بیمه در مقابل خطرات ناشی از حوادث فاجعهآمیز و معادل سه درصد حق بیمههای غیرزندگی، پس از سهم بیمه اتکائی محاسبه و به مانده ذخیره منتقلشده از سال قبل اضافه میشود. این ذخیره عملا همان ذخیرهای است که در بند ٢٩ استانداردهای حسابداری ایران، تحت عنوان ذخیره تکمیلی تعریف شده است و در صورتی که حق بیمههای عایدنشده برای پوشش خسارت مورد انتظار مربوط به بیمههای منقضینشده کافی نباشد، در حسابها منظور میشود.
سؤالات زیر، درباره آزادسازی ذخایر فنی قابل طرح و بررسی است:
١- محاسبات ذخایر فنی و تکمیلی حوادث طبیعی رشتههای بیمه غیرزندگی براساس کدام روش عملی انجام و در حسابها ثبت شده است (نمونههایی از روش محاسبه تحت عنوان Solvency II را انجمن و دانشکده اکچوری و همچنین رهنمود بیمه لوید به تفصیل تشریح دادهاند)
٢- براساس کدام محاسبات فنی مشخص شده است که کل ذخیره منظورشده در حسابها از این بابت تا پایان سال ١٣٩۴، اضافی بوده و باید برگشت داده شود. آیا انتظارات از وقوع حوادث غیرمنتظره، روندهای اقتصادی اجتماعی، قوانین، ریسکهای تجاری و غیره کاهش یافته است (از ۴١ نوع حادثه طبیعی شناختهشده در جهان مانند سیل و زلزله، ٣١ نوع آن در ایران امکان وقوع دارد)
٣- آیا آزادسازی ذخایر فنی رتبه توانگری شرکت را افزایش میدهد، یا با انتقال آن به سود و زیان انباشته و نهایتا قابل تقسیمبودن آن بین سهامداران، توانگری شرکت در پرداخت خسارتهای احتمالی آتی کاهش خواهد یافت؟
۴- آیا برگشت ذخایر مزبور انتقال منافع سهامداران قبلی به سهامداران فعلی نیست؟
۵- اگر این ذخیره اضافی است و برگشت داده شده است، چرا دوباره باید از سال ١٣٩۵ در حسابها منظور شود؟
۶- تکلیف سایر شرکتهای بیمه چیست؟ آیا آنها هم میتوانند این ذخایر فنی را آزاد کنند.
٧- تکلیف سرمایهگذاران خارجی چیست که احیانا تمایل به خرید سهام شرکتهای بیمه را دارند یا حداقل میخواهند داراییهایشان را در ایران تحت پوشش بیمهای قرار دهند؟ با یک آییننامه ذخیره میگیریم و با یک مصوبه آزاد میکنیم. هزینه این عمل جراحی (آزادسازی ٢۴۵ میلیارد ریال ذخیره فنی) بالغ بر ۵۵ میلیارد ریال خواهد شد که شرکت باید بابت مالیات پرداخت کند. به قول کسانی که به تیغ جراحی زیبایی رضایت میدهند، بکش و خوشگلم کن.
منبع» شرق / منصور شمس احمدی / حسابدار رسمی